De onderzoekswaardeketen

Waardeketen onderzoek

Werkgroep ICT heeft een waardeketen ontworpen die ingezet kan worden ter ondersteuning van toegepast onderzoek. In deze toelichting gaan we in op wat dat is en wat je er dan mee kan.

Wat is een waardeketen

Volgens de definitie hebben we het over: ‘Een visuele weergave over hoe een organisatie waarde bereikt voor een of meerdere stakeholder(s) binnen de context van een gegeven set van businessactiviteiten.’ Het gaat in feite om een architectuurproduct, een waardeketenmodel.

Wat is het verschil met een journey?

De producten lijken op elkaar maar zijn toch verschillend en hebben een ander doel. Een Journey vatten we samen als: ‘Reis die een stakeholder meemaakt bij het realiseren van een behoefte’ In architectuurtermen hebben we het dan over een proces of procesketen.

De waardeketen kan je als referentie gebruiken om een journey op te stellen. Of de waardeketen is de verzameling van alle journeys die stakeholders zouden kunnen maken.

Wat is de bron voor deze waardeketen?

De bronnen voor het model zijn divers. Het vertrekpunt zijn de LIOM (Landelijk Integraal
Ondersteunings Model) en uitwerkingen van een zestal uitwerkingen van Hogescholen. Daarnaast is uitgegaan van de Research Impact Toolkit voor de waarde propositie¹. Deze zijn samengebracht in een Waardeketenmodel cfm BIZBOK² conventies.

In het ontwerp is verder een alignement gemaakt met de HOSA (Hoger Onderwijs Sector
Architectuur) en de HORA (Hoger Onderwijs Referentie Architectuur). Ten slotte is het model gevalideerd in meerdere presentaties aan meerdere Hogescholen en bijeenkomsten.

Wat is het doel van een waardeketen

Het doel van waardeketenanalyse in om de productie-efficiëntie te verhogen, zodat een instelling maximale waarde kan leveren tegen de laagst mogelijke kosten.

• Biedt een eenduidig Framework
• Stuurt op waardelevering vanuit een stakeholderperspectief
• Maakt het mogelijk Capabilities te alignen
• Maakt het mogelijk om projectportfolio of IV landschap te alignen

Wat kan je er mee?

De mogelijkheden zijn divers. Een aantal voorbeelden:

• Businesscapabilities: Gebruikelijk is om Businesscapabilities op de diverse onderdelen van een waardeketen te plotten. Een Business Capability is kort samengevat: ‘Wat moet een instelling kunnen’ Voorbeeld is ‘kwaliteitsmanagement’ of ‘personeelsmanagement’. Je kan dan kijken op welke elementen van de waardeketen dat van toepassing is.
• Applicatielandschap. Voor Businesscapabilities heb je meestal middelen nodig. Mensen, geld of ICT systemen. Door de waardeketen te gebruiken kan je dus aangeven welke applicatie beschikbaar zijn voor welk stukje van de keten.
• Informatieobjecten: Elk stapje in de keten levert andere informatieobjecten op of heeft die nodig. Dat kunnen onderzoeksresultaten zijn maar ook datasets, projectopdrachten adviezen enz.
• Verbeterprojecten: je kunt aangeven welke projecten op welk onderdeel inspanningen levert of waar middelen voor beschikbaar zijn gesteld.

¹ https://www.ucd.ie/impacttoolkit/whatisimpact/
² Business Architecture Body of Knowledge